Hướng dẫn kinh nghiệm trekking + climbing (leo núi) ở Nepal

Posted by

Trekking + climbing ở Nepal thì hàng năm có hàng vạn lượt người từ khắp thế giới, nhưng người Việt Nam mình đi leo núi ở Nepal thì chắc chỉ đếm được trên đầu ngón tay.

Tuy nhiên, nếu bạn là người ưa thích mạo hiểm, khám phá núi non, chinh phục các độ cao của thế giới thì Nepal chắc chắn là địa chỉ kỳ thú dành cho bạn roài.

Nepal nổi tiếng với những nhà leo núi, có nhiều đỉnh cao nhất và thử thách nhất thế giới. Về kỹ thuật, sườn đông nam của Everest thuộc Nepal dễ leo hơn nên hầu hết mọi người chuộng lên núi từ Nepal thay vì Tây Tạng. Theo wikiPedia

Vậy kinh nghiệm đi trekking Nepal như thế nào, những thứ cần phải chuẩn bị là gì, rèn luyện thể lực ra sao… mời bạn tham khảo review hướng dẫn khá “hấp rẫn” của bạn Phạm Hồng Quân ở bên dưới của web nha:

Chia sẻ toàn bộ kinh nghiệm trekking và climbing Nepal
Phạm Hồng Quân chia sẻ toàn bộ kinh nghiệm trekking và climbing ở Nepal

Hôm nay mình xin phép chia sẻ lại toàn bộ kinh nghiệm leo núi Nepal của mình. Những kinh nghiệm này được đúc rút sau 3 lần chinh phục các núi Singu Chuli 6.501m, Tharpu Chuli 5.663m, Chulu West 6.419m của Nepal.

Thủ tục leo núi

Ngoài “Trekking Permit”giấy phép vào vườn quốc gia thì bạn cần có thêm “Climbing Permit” (giấy phép leo núi). Tức là phải có đồng thời 3 loại giấy tờ và cả ba loại giấy tờ này bạn có thể làm tại Nepal Tourism Board.

Note: Climbing permit thì bạn có thể mua từ Nepal Mountaineering Association (NMA) sẽ rẻ hơn. Người ta phân loại ra các đỉnh có độ khó dễ khác nhau, độ cao khác nhau, mùa khác nhau thì chi phí sẽ khác nhau nhé mọi người.

Để có được Climbing Permit thì các bạn “bắt buộc” phải có sherpa dẫn đường (điểm này khác với trekking, đó là nếu đi trekking thì các bạn có thể đi một mình, đi tự do, nhưng leo núi ở Nepal bắt buộc bạn phải có người dẫn đường).

Cần tìm những người có kinh nghiệm leo núi tuyết ở Nepal để đi theo họ là tốt nhất
Cần tìm những người có kinh nghiệm leo núi tuyết ở Nepal để đi theo họ là tốt nhất

Note: Ở Việt Nam, người dẫn đường kiêm luôn cõng đồ nên được gọi là Porter thì phải, ví dụ như tại khu du lịch Sapa và leo núi Fansipan

Thông thuờng bạn sẽ phải thông qua một công ty du lịch nào đấy. Mình may mắn hơn là mình tìm được 3 sherpa leo cùng ngọn núi với mình (những người đã có kinh nghiệm climbing). Và mình khuyên các bạn nên làm theo cách này thì các bạn sẽ tiết kiệm được rất rất nhiều tiền.

Những thứ cần trang bị để leo núi ở Nepal an toàn, thành công!

Mình xin viết cho cả trekking và climbing luôn. Trước tiên, mọi người cần phân biệt sự khác nhau giữa hiking, trekking và climbing + rock climbing là như thế nào đã nhé:

  • Câu hỏi dành cho những người mới tập leo núi thường quan tâm đặt ra là: trekking khác climbing như thế nào? Cái nào khó và nguy hiểm hơn?
  • Trên các diễn đàn của nước ngoài, người ta quan niệm như sau: Trekking là một hành trình dài, đi qua khu rừng hoặc quả núi chưa hề có sẵn đường đi (kiểu tự lần mò khám phá).
  • Tuy nhiên, trên 1 website khác, họ định nghĩa trekking là thể loại leo núi cơ bản, đường đi rõ rệt từ thấp lên cao, độ khó vừa phải, hầu như chỉ hoạt động bằng chân (tức đi mà không trèo nhiều). Hiện tại Việt Nam có khá nhiều tour trekking và tour đang hot nhất có lẽ là Tà Năng – Phan Dũng, tour này bao gồm cả hiking và trekking.
  • Trong khi đó, climbing được hiểu là leo núi theo những con đường mòn đã có sẵn (nhiều người đi trước rồi hình thành đường mòn). Ví dụ như ở Việt Nam, mọi người hay đi trekking núi Tam Đảo ở Vĩnh Phúc, đỉnh Fansiapn ở Sapa hoặc núi Chứa Chan (Xuân Lộc – Đồng Nai), núi Bà Đen (Tây Ninh)…
  • Nhưng trên cả climbing là moutain climbing, tức là chinh phục độ cao bằng cả tay + chân luôn (vừa leo vừa trèo, thậm chí đối mặt với các vách đá thẳng đứng như trên Youtube mọi người vẫn thấy, chủ yếu là ở nước ngoài, Tây thích)
  • Còn hiking hoặc walking thì chỉ là hoạt động đi bộ trên quãng đường dài ở ngoài trời, thường là thiên nhiên, có đường đi dễ dàng bằng phẳng. Tức là đi nhẹ nhàng thôi. Thời gian di chuyển thường chỉ từ 10km đến vài chục ki-lô-mét, trong khoảng 1 – 2 ngày.
  • Tuy nhiên, đọc để tìm hiểu một hồi thì mình nhận thấy, quan niệm, địa nghĩa thế nào là trekking, climbing, hiking… là gì hiện nay cả trên thế giới cũng hiểu khác nhau, nên mọi người thích hiểu thế nào cũng được. Có lẽ, mọi người nên đọc thêm ở đây xem có đúng không?

Trang bị + chuẩn bị cho trekking:

Giày để trekking: cái này mình khuyên mọi người nên mua trước ở VN, để chân làm quen với giày, nên mua giày rộng hơn nửa cỡ vì trong quá trình trekking, chân sẽ to ra, nếu chọn đúng cỡ sẽ gây chật, căng cứng và đau chân. Càng không nên dùng những loại giầy quân dụng của VN nhé!

  • Cần có 1 đôi tông hoặc crocs (sau 1 ngày trekking thì đây là lúc chân bạn cần thư giãn)
  • Quần trekking x 2 cái (loại nhanh khô là được nhé, không cần chống thấm nước vì loại này rất bí)
  • Quần giữ nhiệt: 1 cái
  • Tất len x 3 đôi, găng tay len, găng tay giữ nhiệt x 1 cái thôi
  • Đồ lót x 3 cái (tùy vào nhu cầu cá nhân nam hay nữ ạ). Hiện nay thì trên thị trường có bán những bộ sử dụng 1 lần, nhưng mình khuyên bạn không nên mua nhé vì không thân thiện với môi trường và cũng không tốt cho cơ thể
  • Áo giữ nhiệt x 2 cái
  • Áo len x 1 cái
  • Áo phao x 1 cái
  • Áo chống thấm nước, chống gió x 1 cái (cả 2 áo này mình tin dùng là hãng Marmot)

Túi ngủ (bình thường trekking ở Nepal bạn sẽ ngủ ở trong các lodge hay tea house, đều có chăn ấm đệm êm nhưng nhiệt độ ban đêm có thể rơi xuống -10° -20°C, thậm chí -30° nên nếu chỉ trekking có thể mang, hay không mang đều được.

Kinh nghiệm leo núi ở Nepal
Kinh nghiệm leo núi ở Nepal: Bạn phải chuẩn bị đầy đủ mọi thứ mới vượt qua được những ngọn núi trắng băng tuyết như thế này. Photo: Phạm Hồng Quân

Note: Nhưng leo núi thì bắt buộc phải mang vì lên đến “high camp” bạn sẽ ngủ ở lều. Và khi mua túi ngủ bạn lưu ý đến nhiệt độ túi ngủ có thể chịu, đa số túi ngủ bán ở VN chỉ chịu được tối đa 0 độ C thôi.

Trekking Pole – gậy trekking: cái này tưởng không cần thiết nhưng thực ra rất cần thiết nhé. Giúp bạn trợ lực rất nhiều trong quá trình di chuyển. Nên mua loại anti shock- chống sóc

  • Thêm 1 bình nước loại 1 – 1.5 lít, chịu được nhiệt. Ban đêm bạn có thể tận dụng bình nước nóng cho vào túi ngủ hoặc ôm vào lòng giúp bạn giữ ấm tốt hơn.
  • Mũ rộng vành sẽ bảo vệ gáy bạn tốt hơn là mũ lưỡi trai.
  • Kính râm – rất cần thiết, vì khi bạn đi trên tuyết lâu sẽ gây ra hiện tượng snowblindness (mù tuyết) vì nhìn vào màu trắng với cường độ cao quá nhiều. Hiện tượng này có thể gây ra choáng váng khi bạn nhìn đi chỗ khác.
  • Crampons (giày đinh): Cái này mình khuyên các bạn nên đến Thamel rồi thuê 1 cái crampon thực sự để đi nhé. Giá chỉ khoảng 300.000 VNĐ cho 2 tuần, nhưng rất hữu dụng (bạn nào leo núi bắt buộc phải có).
  • Nhiều bạn sử dụng loại micro spikes nhưng theo kinh nghiệm của mình, cái này không hiệu quả khi gặp tuyết cứng và hay hỏng vặt giữa đường nhé.

Trang bị cần chuẩn bị cho climbing (leo núi)

Vì leo núi nên bạn sẽ có ít nhất 1 đêm ngủ ngoài trời ở “high camp”, vì vậy sẽ cần phải mang thêm 1 lều, 1 túi ngủ, 1 thảm ngủ cách nhiệt, bếp để đun nước.

Note: Khi lên đến high camp các bạn sẽ phải đun tuyết ra để uống, kinh nghiệm chọn tuyết để đun là chọn càng xa nơi có người càng tốt.

Ngoài việc bạn cần mang đủ các đồ như đi trekking thì với climbing, bạn sẽ phải mang thêm 1 chiếc áo phao siêu to khổng lồ nữa + 1 đôi giày leo núi chuyên dụng. Mình đề xuất La Sportiva G2 SM.

Thiết bị leo núi bao gồm:

Harness (đai an toàn), Crampons (giày đinh), Ice Axe (rìu băng), Helmet (mũ bảo hiểm), Carabine (móc leo núi – tối thiểu 4 cái), Ascender + Descender, dây thừng (cần rất nhiều 200 – 500m, phụ thuộc vào núi mà bạn leo), Team rope (cái này là kiến thức về leo núi tuyết rất dài nên mình sẽ viết 1 bài khác chia sẻ sau).

Tất cả các thiết bị leo núi ở trên mình khuyên các bạn nên dùng đồ chính hãng, các hãng như Black Diamond, Petzl… nhé vì liên quan trực tiếp đến tính mạng của các bạn, không nên dùng đồ fake.

Ngoài ra bạn có thể thuê thêm các vật dụng khác ở Thamel giá rất rẻ, dao động từ 1$ – 5$/ngày. Phía trên mình liệt kê những trang bị phù hợp với mình, các bạn có thể tùy chỉnh để phù hợp với bản thân. Điều quan trọng là bạn nhớ rằng 1 gam dưới mặt đất = 1kg trên núi. Vì vậy hãy mang đủ, không nên mang quá nhiều. Không đi nổi đâu

Chuẩn bị thuốc để leo núi tại Nepal

Có 2 loại thuốc cơ bản bắt buộc phải có là Diamox 500mg (thuốc chống say độ cao) và Tabwater (viên thuốc lọc nuớc)

Note: Bạn nào có bộ dụng cụ lọc nuớc thì không cần Tabwater. Ở Việt Nam thường không bán những loại này hoặc có thì cũng đắt. Bạn có thể mua ở Nepal rất rẻ.

Kem chống nắng và kem chống nẻ Nivea (cần thiết nhé). Kem chống nắng thì các bạn cứ loại 60+ spf mà mua nhé.

Ngoài ra một số loại thuốc các bạn “nên” mang theo như thuốc giảm đau hạ sốt, thuốc cầm tiêu chảy, salonpas dạng bôi, strepsils ngậm ho giảm đau (tất những loại này, mua loại không gây buồn ngủ).

Giấy ướt + giấy vệ sinh: bắt buộc phải có. Tuỳ vào độ dài hành trình của bạn thì 2 tuần 1 cuộn hoặc 1 bịch giấy ướt là đủ. Giấy ướt dùng để vệ sinh bản thân sau 1 ngày dài trekking/ climbing. Nghe có vẻ hơi bẩn nhưng đấy là cách tốt nhất bảo vệ cơ thể bạn.

Từ 2.000m trở xuống bạn có thể tắm, nhưng từ 2.000m trở lên thì bạn nên dùng cách này. Bởi vì, thứ nhất là nước nóng là thứ rất đắt đỏ, bên cạnh đấy nước cũng không đủ nóng để bạn tắm.

Hướng dẫn leo núi tại Nepal
Hướng dẫn leo núi tuyết tại Nepal: Lên cao thì không có nước để tắm nữa đâu. Climbing nhớ sắm cây gậy chống xóc loại tốt. Photo: Phạm Hồng Quân

Note: Thông thường người ta sẽ đun cho bạn 1 xô nước để tắm, mà 1 xô thì chỉ cần 10 lần múc là hết). Quan trọng hơn là khi bạn tiếp xúc với nước nóng, da ẩm gặp không khí lạnh khô sẽ khiến bạn bị nứt nẻ, chảy máu cực kì xót, nghiêm trọng.

Kinh nghiệm trekking + climbing núi tuyết ở Nepal

Leo núi tuyết là một lĩnh vực khác hoàn toàn so với leo núi truyền thống bình thường như ở Việt Nam. Không ngon ăn đâu. Vì vậy bạn cần phải tự trau dồi thêm kiến thức cho mình. Ví dụ như làm thế nào để sử dụng rìu băng để đi trên tuyết, làm thế nào để sử dụng rìu băng khi bạn ngã, làm thế nào dựng trại trên tuyết, làm thế nào tự giải cứu bản thân khi bị ngã xuống vách băng…

Leo núi tuyết không đơn giản. Bạn phải học tất cả mọi thứ, từ cách cắm trại trên băng tuyết như thế nào
Leo núi tuyết không đơn giản. Bạn phải học tất cả mọi thứ, từ cách cắm trại trên băng tuyết như thế nào

Trên Youtube có rất nhiều clip hướng dẫn, nhưng cách tốt nhất để học hỏi là đi cùng người có nhiều kinh nghiệm hơn bạn. Hãy chinh phục dần dần từ 3.000m rồi 4.000m rồi… 6.000m, không nên nhảy cóc.

Chuẩn bị rèn luyện sức khỏe

Trekking thì không đòi hỏi quá nhiều thể lực, nếu bạn là dân văn phòng chạy lên chạy xuống cầu thang hằng ngày, đi tập gym thường xuyên thì cũng đủ OK rồi. Nhưng đối với leo núi dạng rock climbing thì trước nửa năm là bạn đã phải tập đeo balo nặng 20kg chạy bộ nha.

Điểm đặc biệt khi leo núi ở Nepal là nếu bạn không mang được nặng thì đã có những porter mang hộ bạn (1 porter có thể vác tối đa 30kg) nhưng mình khuyên các bạn vẫn nên tập luyện cho chắc.

Balo của mình nặng 25kg và mình tự vác cả hành trình luôn (bao gồm 7kg quần áo, 7kg thiết bị leo núi, 7kg thực phẩm và 4kg còn lại cho lều, túi ngủ, sleeping pad…)

Kinh nghiệm để không bị say độ cao

Mình chưa bị say độ cao bao giờ. Kinh nghiệm để không bị say độ cao của mình là bạn phải luôn uống thật nhiều nước trong quá trình di chuyển, cứ 15 – 30 phút bạn dừng lại uống nước, chả sao cả.

Việc bạn di chuyển nhiều cộng với khí hậu khô lạnh là nguyên nhân chủ yếu khiến cơ thể bạn không bù đủ nước, đủ oxy, dẫn đến say độ cao.

Sẵn sàng mọi thứ gọn nhẹ nhất trên cơ thể để leo núi tuyết
Sẵn sàng mọi thứ gọn nhẹ nhất trên cơ thể để leo núi tuyết. Nhớ là phải đem theo cả kính râm nữa. Ảnh chụp: Phạm Hồng Quân

Lên đến độ cao 4.000m thì bạn nên dừng lại nghỉ 1 ngày để tập thích nghi với độ cao. Tụi mình có thuật ngữ là “Acclimatization Day” – có nghĩa là ngày nghỉ, đi dạo xung quanh làm quen độ cao.

Tiếp theo sau đó bạn cứ lên cao thêm 1.000m nữa thì nghỉ tiếp 1 ngày. Dân leo núi có câu climb high, sleep low (dịch nôm na là “leo cao, ngủ thấp” – tức là leo đến 4.500m thì nên ngủ ở 4.000m).

Bên cạnh đấy, bạn cần có thêm kiến thức về AMS (Acute Mountain Sickness – triệu chứng say độ cao) để nhận biết sớm và biết cách phòng ngừa, không làm gián đoạn hành trình chinh phục của bạn nhé.

Nhớ mua bảo hiểm leo núi

  • Bảo hiểm tai nạn là bắt buộc phải có. Trong bảo hiểm phải kèm theo Helicopter rescue (trực thăng giải cứu trong trường hợp khẩn cấp). Cái này mình mua ở AIG trụ sở tại Hà Nội có cover cả trực thăng giải cứu nên OK, lệ phí không quá đắt so với cả hành trình nên mình khuyên các bạn nên mua bảo hiểm với mức cao nhất, vì nếu không may mắn gặp sự cố, bảo hiểm sẽ hỗ trợ tài chính cho bạn rất nhiều.
  • Bên cạnh đấy, bạn sẽ phải đặt cọc 500$ cho phí xả rác (cái này để tránh bạn xả rác bừa bãi nhé). Có thể nhận lại sau quá trình leo núi.
Nhớ mua đầy đủ bảo hiểm leo núi nha các bạn
Nhớ mua đầy đủ bảo hiểm leo núi nha các bạn. Photo: Phạm Hồng Quân

Trong bài viết này, mình không đi quá sâu vào trekking vì nhiều bạn đã chia sẻ rồi, nhưng leo núi thì cần cả trekking nên các bạn có câu hỏi gì thêm có thể comment phía dưới mình sẽ giải đáp).

Kinh nghiệm chia sẻ chủ yếu trong bài này là dành cho những ai muốn leo núi ở Nepal theo kiểu tự túc, đi du lịch bụi, đi phượt. Còn nếu ai ngại mày mò, tìm hiểu và muốn đơn giản thì có thể mua các tour leo núi ở Nepal, có rất nhiều. Từ Việt Nam cũng có bán các tour leo núi Nepal như vậy.

Mong mọi người ủng hộ, 1 – 2 ngày tới mình sẽ chia sẻ tiếp về cách du lịch tiết kiệm nhất ở Nepal để nhiều bạn có thể đặt chân được tới Nepal sớm nhất. A, mình đã cập nhật xong ở đây rùi nhé: “Note” lại từng khoản [chi phí] du lịch Nepal (tự túc)

À, nếu ai không đủ can đảm để thử sức với Nepal thì có thể tập dượt nhẹ nhàng hơn với kinh nghiệm đi leo núi Phú Sĩ ở Nhật Bản như trong bài review này, nam phụ lão ấu đều chinh phục ngon lành ạ…

Để lại 1 comment nhé

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *