Nói đến những đặc sản “độc lạ” ở Phú Yên thì người ta nhắc tới mắt cá ngừ đại dương. Nhưng nói đến Phú Quốc thì phải nói tới món cua huỳnh đế. Ý tôi là nếu bạn là 1 người sành ẩm thực, thích ăn của ngon vật lạ thì cứ tìm một trong 2 món là cua huỳnh đế Phú Quốc và mắt cá ngừ Phú Yên mà chiến.
Cua huỳnh đế Phú Quốc, có người còn gọi là cua hoàng đế. Tại sao lại có cái tên gọi này? Khi tôi lang thang lên mạng để tra Google thì họ chia sẻ như sau: sở dĩ nó có tên gọi như vậy vì nó là loài cua nổi tiếng thơm ngon và được tôn vinh là vua của các loài cua biển. Do đó, người ta mới gọi nó là cua hoàng đế (có lẽ còn có nghĩa khác là chính loài này được săn bắt để tiến vua ăn).
Nhưng như bạn biết, ở miền Nam thì người ta kiêng dùng chữ “hoàng” (có lẽ là trùng với tên của người khai mở cõi Nguyễn Hoàng) nên sau đó gọi trệch đi là huỳnh đế (cũng như họ Hoàng được đổi sang Huỳnh) cho khỏi phạm húy.
À tôi cũng bổ sung thêm là ở Phú Yên cũng có món cua huỳnh đế Phú Yên nhưng tôi lại chưa được thử mà mới chỉ thử ăn cua hoàng đế Phú Quốc, không biết hai nơi này độ ngon có khác nhau không nhưng hôm nào cũng phải thử để so sánh vậy.
Sở dĩ được đem tiến vua vì thịt cua thơm và ngọt. Sau khi hấp chín, thịt của nó có màu hồng. Đặc điểm của cua huỳnh đế Phú Quốc là bộ càng + chân ngắn hơn các loài cua biển khác. Nhưng đặc điểm quan trọng nhất là cua này có nhiều râu. Về trọng lượng, có con cua huỳnh đế to có thể lên tới 1kg.
Vậy khi nào thì có nhiều cua huỳnh đế tại Phú Quốc? Chủ một quán hải sản ở làng chài Hàm Ninh cho tôi biết, bây giờ thì cua này có quanh năm nhưng mà ngon nhất và nhiều cua nhất phải là vào tháng 12 âm lịch, tức là dịp cuối năm. Vào thời điểm này, thịt cua rất dai và thơm, gạch cua lại có nhiều nữa. Khi mở cái nắp mai ra, gạch đầy ứ ự bên trong, ăn một con cua là cảm thấy no.
Cách chế biến cua huỳnh đế Phú Quốc: cháo và tiết canh
Vậy ăn cua huỳnh đế Phú Quốc như thế nào? Tôi nghe chủ nhà hàng ở Hàm Ninh nói là có thể luộc, rang muối hoặc hấp nhưng vì cua tươi sống bắt từ biển lên nên ngon nhất vẫn là hấp thôi. Khi đặt lên đĩa, màu cua đỏ vàng như gạch nung, đẹp và cực bắt mắt.
Nhưng ngoài món hấp hoặc rang ra, chủ quán cho biết còn có món được chế biến từ cua huỳnh đế Phú Quốc đó là cháo cua huỳnh đế. Để chế biến món cháo này, họ đưa cả thịt lẫn gạch cua vào, có phủ một lớp mỡ hành bên trên nên ăn ngọt và thơm lắm.
Tuy nhiên, còn ngon và độc đáo hơn cả món cháo cua huỳnh đế Phú Quốc là món tiết canh cua Phú Quốc.
Đúng là lần đầu tiên tôi được ăn món tiết canh này. Trước kia tôi đã ăn cua nhiều lần và không nghĩ rằng cua lại có tiết. Nhưng khi đến Phú Quốc thì đúng là có món tiết canh cua thật và cái tài là các đầu bếp ở các nhà hàng hải sản có thể cắt tiết, moi được tiết cua ra để chế biến món tiết canh cua cho bạn thử.
Tiết canh cua Phú Quốc còn được coi là món đặc sản ở đây nữa. Không chỉ có cua huỳnh đế mà cua biển thường cũng có thể cắt tiết luôn. Gọi là cắt tiết canh nhưng lại không phải cầm dao cắt ở chỗ cổ con cua (tôi cũng không biết cổ cua ở đâu) mà là chích một mũi ở chỗ càng cua cho tiết chảy ra.
Đầu tiên họ sẽ làm sạch con cua, sau đó dùng dây buộc chặt các chân + càng lại và dùng 1 cây kéo sắc để cắt các ngoe (chân) cho tiết chảy ra từ từ trên đĩa. Cứ làm lần lượt từng cái ngoe một cho đến khi hết các ngoe. Theo kinh nghiệm thì con cua nào càng nhiều gạch (như cua huỳnh đế chẳng hạn) thì tiết canh sẽ ngon hơn.
Tiết cua không phải màu đỏ mà là màu trắng như một chất dịch. Tôi đọc trên mạng thì họ bảo rằng dân Phú Quốc khi đi biển xa, do thiếu nước ngọt nên thường bẻ càng cua để hút chất dịch trong bên trong càng. Dịch này nó có vị ngọt chứ không mặn nên giúp giải khát. Sau đó có món tiết canh cua ra đời.
Tiết cua khi đông lại giống như rau câu và được pha chế, đánh tiết canh như món tiết canh ngan vịt. Tuy nhiên họ trộn lẫn với thịt cua hoặc gạch cua luôn. Lúc ăn, người dân Phú Quốc rắc ngò rí, đậu phộng rang giã nhỏ lên như chúng ta vẫn ăn tiết canh dê, tiết canh heo vậy. Nhưng mà chắc là tiết canh cua sạch và an toàn hơn nhiều các món tiết canh kia.
Nếu bạn đang đi du lịch Phú Quốc, bạn cứ tìm một nhà hàng hải sản mà thử món cua huỳnh đế Phú Quốc và nhớ bảo họ chế biến cho món tiết canh cua nhé. Giá một con cua huỳnh đế loại to 1kg hiện nay được bán với giá khoảng 950.000 đồng – 1 triệu đồng còn loại 700 gam thì khoảng 850.000 đồng.
Ngoài món cua ra thì Phú Quốc còn nhiều món đặc sản lạ miệng nữa, tôi đã lập 1 danh sách ở đây: https://du-lich.net/dac-san-phu-quoc/
Từ khóa: món cua huỳnh đế Phú Quốc, các món ăn từ cua biển và tiết canh cua, review giá bán và nhận xét các địa điểm quán ăn ngon
Loại cua hoàng đế này năm nay bao nhiêu tiền 1kg vậy anh?
Giá cả không cố định đâu bạn. Nếu mua cua huỳnh đế, bạn mua ở Phú Yên rẻ hơn ngoài Phú Quốc